In een praktijksessie maak je kennis met een concreet project én de direct betrokkenen vanuit de gemeente, zorg- of welzijnsorganisatie, woningcorporatie of een actieve burger zelf.
01 - Bloemendal: samenwerken aan voorzieningen in de plint
De Bloemendal is een wooncentrum voor senioren in Deventer. On(t)roerend Goed werkt samen met studioMAEK en Woonzorg Nederland aan een toekomstbestendig concept voor het verouderde gebouw. Doel is om een sociale woonomgeving te creëren waar mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen. Een belangrijke toevoeging is een maatschappelijke plint met de juiste partners. Samen met de woningcorporatie, zorgorganisaties, welzijnsorganisatie en scholen worden voorzieningen als een winkel, kapper, restaurant, wasserij, flexplekken voor ZZP-ers en zorgdiensten gecreëerd. Organisaties met verschillende doelgroepen zoals GGZ, verstandelijke beperking en ouderenzorg gaan samenwerken in het gebouw.
Peter Bisschop van On(t)roerend Goed en bewonersconsulent Ester Bonnink van Woonzorg Nederland vertellen alles over het proces van community building tussen de organisaties.
02 - Boefjes en Barista's; speelplek voor jonge kinderen of activiteitenochtend voor ouderen?
Bij Boefjes en Barista’s vinden ze die vraag niet zo belangrijk. Tijdens de ontmoetingsochtenden vinden drie generaties elkaar tijdens spel, een goed gesprek en een lekkere kop koffie. Of zoals zij het noemen: een bakkie geluk. Kinderen, ouders en ouderen ondernemen spelenderwijs dingen samen en dat zorgt voor een grote glimlach bij iedereen. De Buurtverbinder zorgt voor gezamenlijke (beweeg)activiteiten en brengt de deelnemers met elkaar in contact. Zo dansen kinderen en ouderen geregeld samen door de ruimte.
Initiatiefnemer Carlijn van den Berge neemt je mee in het ontstaan van Boefjes en Barista's. In een interactieve sessie vertelt zij hoe dit ontmoetingscafé drie generaties met elkaar verbindt en hierdoor de eenzaamheid bij jonge ouders en ouderen vermindert.
03 - Buurtcirkel - Voor elkaar
Buurtcirkel is een eenvoudige maar krachtige interventie die mensen, voor wie dat niet altijd vanzelfsprekend is, met elkaar en met de wijk in verbinding brengt. Inclusie dus.
Zo’n 10 tot 12 deelnemers uit dezelfde wijk vormen met elkaar een netwerk. Met minimale ondersteuning van een Buurtcirkelcoach en een vrijwilliger leren zij van en met elkaar. Buurtcirkel zorgt ervoor dat ondersteuning op een informele manier tot stand komt en draagt bij aan zelf -en samenredzaamheid van mensen. Van hieruit wordt voortdurend gekeken wat deelnemers kunnen betekenen en betrekken van de wijk en andersom.
In deze praktijksessie geven Richard van Vliet van Pameijer en +Vijf en Laura Smit, vrijwilliger en voorheen deelnemer bij een Buurtcirkel in Schiedam, op een interactieve manier een goed beeld van wat een Buurtcirkel is en wat het betekent voor mensen.
04 - Buur&Zo; verbinding in de buurt
In Deventer is in 2019 Buur&Zo opgezet. Een innovatieve samenwerking tussen zorg- en welzijnsorganisaties, (MKB) ondernemers, vrijwilligers en het sociaal team van de gemeente. De buurtconciërges van Buur&Zo zijn een vertrouwd gezicht voor de buurtbewoners. Ze bezorgen medicijnen, maaltijden en boodschappen, bieden een luisterend oor, signaleren en regelen laagdrempelige hulp. Dit slimme concept zorgt dat de druk op zorgverleners en mantelzorgers afneemt. Het project is een samenwerking tussen gemeente, zorg en MKB. Na het succes in Deventer is nu Hardenberg aan zet.
Martin Plant directeur Carinova Thuiszorg, Christina Linsen projectleider Buur&Zo Deventer en Melanie Mecklenfeld transformatie manager sociaal domein en betrokken bij de opstart van Buur&Zo Hardenberg delen hun ervaringen.
05 - Dementievriendelijke woningen: wenselijk, nodig en mogelijk!
Een derde van de kwetsbare ouderen heeft dementie. Passend woningaanbod ontbreekt voor mensen met dementie en hun naasten. Het verpleeghuis is vaak (nog lang) geen optie. Naar wat voor woning willen mensen graag verhuizen? En wat betekent dit voor woningcorperaties en de woonzorgvisies van gemeenten? Hoe zorgen we voor voldoende ontmoetingsplekken in de wijk?
Alzheimer Nederland deed onderzoek naar woonwensen en bezocht woonprojecten die hieraan tegemoet komen.
In deze sessie presenteert Miriam van Meerten, medewerker belangenbehartiging bij Alzheimer Nederland de business case wonen met dementie en gaat in gesprek over de kansen en hobbels op zoek naar passende woonprojecten voor mensen met dementie.
06 - Domeinoverstijgend Samenwerken (DOS) samen met inwoners van wijken en dorpen
Sinds 2016 is in Hollandscheveld ervaring opgedaan met domeinoverstijgend samenwerken. Meer regelruimte tussen en binnen de verschillende financieringsvormen om met nieuwe zorgarrangementen WLZ zorg uit te kunnen stellen. In de provincies Groningen en Drenthe wordt het aantal projecten uitgebreid naar 18. Inwoners van wijken en dorpen zijn duurzaam betrokken. Dit leidt tot een nieuwe ordening van informele en formele zorg. Er komen zorgzame wijken en dorpen tot stand. Samen leggen we een ‘vangnet’ onder mensen met een hulpvraag en ‘van betekenis zijn voor elkaar’ is een belangrijk thema.
Roeli Mossel bestuurder NNCZ spreekt namens deelnemende partijen DOS. Ze neemt jullie mee in geleerde lessen en deelt ervaringen van inwoners.
07 - Ervaringen uit de Thuisplusflats in Rotterdam
In 2021 zijn in Rotterdam zes bestaande seniorencomplexen omgevormd tot Thuisplusflat. Een Thuisplusflat is bedoeld voor Rotterdammers van 55 jaar en ouder mét en zonder zorgvraag. In een Thuisplusflat hebben bewoners een eigen appartement, maar in de gemeenschappelijke ruimte vinden dagelijks activiteiten plaats. Ook heeft de Thuisplusflat een vast zorg- en ondersteuningsteam van één preferente zorgaanbieder die zorg levert vanuit de Wmo, Zvw (wijkverpleging) en Wlz (mpt/vpt). Zo kunnen mensen langer zelfstandig blijven wonen en is er zorg en ondersteuning dichtbij wanneer dit nodig is. Ook zet de Thuisplusflat in op het tegengaan van de versnippering in de zorg en het toenemende personeelstekort in de zorg. Wat zijn de ervaringen tot nu toe?
Hanneke Schottert projectleider van de Thuisplusflat van de gemeente Rotterdam vertelt meer hierover.
08 - Het verhaal van Austerlitz: zorgzame gemeenschap in optima forma
Als je nog nooit het verhaal van Austerlitz Zorgt hebt gehoord, dan is dit je kans. Inmiddels is deze zorgcoöperatie uitgegroeid tot hét voorbeeld van een succesvol zorginitiatief in ons land. Wat maakt Austerlitz zo bijzonder? De sociale cohesie? De dorpsondersteuner die ook het Wmo-loket is? De nieuwe multifunctionele accommodatie? De meer dan 100 vrijwilligers? De zorgwoningen van de eigen woonstichting? Het eetcafé in gezamenlijk eigendom van het dorp?
Jan Smelik, medeoprichter van Austerlitz Zorgt, vertelt hier enthousiast over en zet het verhaal van Austerlitz ook in landelijk perspectief.
09 - Icare Gewoon Thuis; leven en welzijn centraal
Veel ouderen willen zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Dit vraagt om keuzes en nieuwe werkwijzen voor de zorg. De Wet Langdurige Zorg is het instrument om de zorg thuis te financieren als er behoefte is aan 24 uurs zorg en welzijn in nabijheid. Maar gaat het altijd om zorg? Of is er iets anders nodig?
Bij Icare GewoonThuis staat leven en welzijn centraal en niet zorg of ziekte. Sietske Ras relatiemanager en Pauline van der Vijgh, kwartiermaker bij Icare, vertellen hoe ze VPT-zorg verspreid in de wijk leveren, met gebruik van technologie en een team van medewerkers met en zonder zorgachtergrond.
10 - Kansen van gemeenschappelijk wonen
Vijftigplussers moeten goed nadenken over hoe ze willen wonen 'als de kinderen het huis uit zijn'. Dat gaat dan niet alleen om de woonruimte, maar ook de sociale aspecten rondom wonen. Hoe voorkom je eenzaamheid, hoe regel je zorg nu mantelzorg en professionele zorg problematisch zijn geworden?
De LVGO (Landelijke Vereniging Vijftig+) ondersteunt woongroepen van mensen die gezamenlijk willen wonen. Ruim 200 groepen zijn lid van onze vereniging.
Tijdens deze praktijksessie gaat Hermien Miltenburg in op de voor- en nadelen waar deze (aspirant) groepen mee te maken hebben. Welke wensen hebben ze en welke belemmeringen zien ze? En hoe kun je meehelpen deze belemmeringen weg te nemen? Maar vooral over welke voordelen gemeenschappelijk wonen heeft voor de mensen zelf, de buurt en de corporatie/gemeente.
11 - Knarrenhof® blijft zich ontwikkelen
Bijna iedereen heeft wel van het concept Knarrenhof® gehoord; hofjes van vroeger met het comfort van nu. Er staan inmiddels acht hofjes in Nederland en er komen er nog veel meer aan. Meer dan 35.000 deelnemers willen graag in een hofje wonen. Wist je dat er meergeneratiehofjes zijn, dat er kanjerhofjes aankomen en een zorgzaam dorp waar de zorg op afroep dichtbij is? En hoe we de link naar zorgkosten en zorgvraag maken en ons voorbereiden op leeftijdsgebonden ziekten? Knarrenhof® blijft zich ontwikkelen en vernieuwen.
In deze praktijksessie is er alle ruimte om je vragen te stellen aan hofmakers Peter Prak en Nel Sangers.
12 - Online community Mylivy
Mylivy is een woonconcept voor 55 plussers. Met behulp van hostessen en een maatwerk app zorgt Mylivy ervoor dat senioren thuis langer kunnen blijven wonen. De hostess vormt de spil binnen de community en activeert de 55 plussers om vitaal en betrokken te blijven. Zij biedt tevens een luisterend oor. Op deze manier creëren bewoners samen een familiegevoel in de woongemeenschappen en proberen ze zo lang mogelijk vitaal te blijven. Bewoners kunnen deze online community bedienen via hun eigen mobiele telefoon. Via het Mylivy platform kunnen bewoners eenvoudig ondersteuning krijgen. En als verdere zorg dan toch nodig is, kunnen zij opschalen met behulp van technologie in de woning en door samen te werken met de lokale thuiszorgorganisatie. De community helpt elkaar zo ook in tijden dat het allemaal iets minder gaat.
Marian Euverman, drijvende kracht achter Mylivy en Erwin Wolters, product developer bij Mylivy lichten het concept toe en delen hun ervaringen.
13 - Op weg naar regionale uitvoeringsagenda’s wonen en zorg in Friesland
In Friesland is het plan van aanpak getekend om provincie-breed met alle betrokken partijen te komen tot regionale uitvoeringsagenda’s wonen en zorg. Alle Friese bestuurders inclusief de beide betrokken gedeputeerden tekenen mee. Het zorgkantoor faciliteert met een ondersteuningsteam dat per regio met betrokken partijen op basis van een data-analyse, de opgave vaststelt en tot afspraken komt over wat er nodig is om klaar te zijn voor de vergrijzing.
Anke Huizenga bestuurder ZuidOostZorg en ambassadeur van de Taskforce Wonen en Zorg en Karin Reilingh adviseur van de Taskforce Wonen en Zorg delen de do’s en don’ts van dit proces.
14 - Realisatie wijkcentrum 2.0 in Harderwijk met inzet van Positieve Gezondheid
Onder het motto De Roef 2.0 ‘Hart voor de buurt’ is een nieuw type wijkcentrum voor en door bewoners gerealiseerd. Een plek waar mensen gezellig een kop koffie drinken, waar verenigingen hun activiteiten houden en waar organisaties samenwerken aan gezondheid en welzijn in het kader van Positieve Gezondheid. Om dit te bereiken is er nauw samengewerkt met gemeente, zorg– en welzijnsorganisaties en omwonenden.
Sabine Megens en Melvin Kaersenhout van WIJKR8CHT laten zien hoe er door het verbinden van de fysieke en de sociale omgeving mooie kansen zijn voor wijkcentra met Positieve Gezondheid als vliegwiel. WIJKR8CHT is een initiatief van On(t)roerend Goed en studioMAEK.
15 - Rekenen aan zorg en wonen: de Osdorperhof
Hoe kun je je wooncomplex geschikt maken om langer in een eigen huis te blijven wonen? Welke collectieve voorzieningen zijn daar voor nodig en met welke bewonersmix vorm je een gezonde zorggemeenschap?
Aan de hand van het voorbeeld van de Osdorperhof bespreken Jasper Klapwijk en Leo Schrader de businesscase van een zorggemeenschap. We kijken naar het programma van eisen, de benodigde investeringen in ruimte en zorgvoorzieningen, en naar zowel huur als naar vergoedingen in de zorg. Zo kijken we hoe een bewonersorganisatie met een corporatie, een zorgorganisatie, een welzijnsorganisatie, de gemeente en de zorgverzekeraar wonen en zorg integreert en het complex toekomstbestendig maakt.
16 - Samen kleur geven aan wonen voor senioren
Woonzorg Nederland is een landelijk werkende woningcorporatie die zich richt op woongemeenschappen voor senioren, variërend van geclusterd wonen-met-een-plus tot en met wonen met 24-uurs(verpleeg)zorg. Het doel is een sociale woonomgeving te creëren waar mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen. Ook met een zorgvraag.
Willemijn Souren, senior adviseur strategie & innovatie en Anne van Grinsven, manager strategie en organisatie bij Woonzorg Nederland nemen jullie in deze praktijksessie graag mee in de varianten in woonvormen die Woonzog Nederland aanbiedt, in samenwerking met de huurders en zorg- en welzijnsorganisaties. En ze gaan nader in op de uitdagingen & dilemma’s van met name de woonvormen met (zware VPT) zorg. Uiteraard laten zij ook enkele inspirerende voorbeelden zien.
17 - Scheiden van wonen en zorg in de wijk, hoe dan?
Hoe kunnen wij als ouderen doorleven en van betekenis blijven op een plek waar het veilig en gezellig is? En waar zorg aanwezig is als dat nodig is. Corporatie Habion transformeert bestaand vastgoed naar moderne doorleefhuizen. Bewoners hebben zorg nabij, kijken naar elkaar om en leven in een veilige gezellige setting. Op diverse plekken in het land huren de bewoners van Habion een woning en krijgen ze zorg via VPT (Volledig Pakket Thuis) of MPT (Modulair Pakket thuis).
Hoe krijgt de zorgorganisatie de business case rond? En hoe zorg je voor een optimale mix aan bewoners?
Willeke Janssen, regisseur bij Habion, vertelt samen met een zorgorganisatie en twee bewoners over de aanpak van Habion. In een interactieve sessie denkt en doe je mee aan het zoeken naar verdere oplossingen.
18 - Stadsdeal Ouderenhuisvesting Haarlem
In de Stadsdeal Ouderenhuisvesting Haarlem hebben zorgorganisaties, woningcorporaties en gemeente gezamenlijk afspraken gemaakt over toevoeging van intramurale capaciteit, geclusterde woonvormen in de wijk, waar mogelijk rondom zorglocaties en de ontwikkeling van ontmoetingsruimten. Ook is gekeken naar standaard woningplattegronden voor nieuwbouw van levensloopbestendige woningen. Tenslotte is een start gemaakt met het ontwikkelen van beleid om de steeds zwaardere zorg meer thuis te kunnen gaan leveren.
Bart Bram Spruit van zorgorganisatie Sint Jacob, Anco van der Veen van de gemeente Haarlem en José Woldberg van ElanWonen vertellen over het totstandkomingsproces en de rol van de verschillende partijen. Zij gaan in op de knelpunten die zijn overwonnen en de uitdagingen die nog voor hen liggen.
19 - TanteLouise over VanThuisUit: nieuw zorgconcept bevordert zelfredzaamheid in de wijk
Ouderenzorgorganisatie tanteLouise is een van de koplopers als het gaat om het, met behulp van slimme technologie, geven van meer bewegingsvrijheid aan ouderen met dementie. TanteLouise past de opgedane kennis en expertise in haar verpleeghuizen, nu steeds meer toe in de wijk. Deze praktijksessie gaat over: hoe past tanteLouise de intramuraal opgedane kennis toe in de thuissituatie? Hoe verbindt tanteLouise de wijk met het verpleeghuis en andersom? En welke rol spelen technologische hulpmiddelen daarin?
Locatiemanager Mariska Hagenaars en teamleider Sabine van der Poorten bij tanteLouise, vertellen over de visie achter en praktijk van VanThuisUit: een nieuw zorgconcept van tanteLouise en CZ Zorgkantoor tussen thuis en verpleeghuis in, dat focust op het bevorderen van zelfredzaamheid bij zelfstandig wonende ouderen door middel van opnieuw aanleren, beweging stimuleren en inzet van thuistechnologie. Alvast meer weten over VanThuisUit en de visie van tanteLouise?
20 - Thuishuis laat niemand in eenzaamheid wonen VERVALLEN
Het ‘Thuishuis’ is een inmiddels beproefde woonvorm voor alleenstaande ouderen, bedoeld om het welzijn van bewoners te vergroten door eenzaamheid tegen te gaan. Het Thuishuis is een kleinschalige woongroep (6-8 bewoners) met een individuele woning voor iedere bewoner en een gedeelde voordeur, keuken, woonkamer en hobbyruimte. De relatieve kleinschaligheid per Thuishuis is bepalend voor de effectiviteit. Een Thuishuis wordt gecombineerd met Thuisbezoek. Dat is een organisatie in de wijk of gemeente waar een Thuishuis is gevestigd, die met geschoolde vrijwilligers ouderen opzoeken en activiteiten organiseren om het welzijn te vergroten. Deze organisatie houdt ook een oogje in het zeil bij de bewoners van het Thuishuis en houdt een wachtlijst bij voor het Thuishuis.
21 - T-Huiz, huis vol technologie
T-Huiz laat zien dat technologie het makkelijker kan maken om thuis te blijven wonen. In twee woningen, in Den Bosch en Oss, kunnen ouderen, familieleden, professionals en vrijwilligers allerlei handige hulpmiddelen en technische snufjes ontdekken, proberen en ervaren. T-Huiz is een initiatief van BrabantWonen en BrabantZorg, in samenwerking met het Koning Willem I College. De belangstelling voor de woning is groot. Er komen mensen uit de hele regio langs.
Bernadette Joris van Brabant Zorg leidt bezoekers in Oss rond en zal in deze praktijksessie je meer vertellen over het T-Huiz, de ervaringen delen en aangeven wat de meerwaarde is voor bezoekers.
22 - Van klooster tot wooncomplex met zorg nabij
Woonzorg Elisabeth Stift gaf het oude Elisabeth klooster in Kerkrade een nieuw leven. Vrijwilligers verbouwden en verduurzaamden het gebouw dankzij subsidie van onder meer de gemeente en provincie. Nu wonen er ouderen in 26 appartementen en is er een brasserie, kinderdagverblijf en tuin. Ouderen met een smalle beurs kunnen er in een zorgzame omgeving oud worden. Dankzij een knap staaltje burgerkracht! De initiatiefnemers hebben nog meer plannen voor de toekomst.
Tijdens deze praktijksessie vertellen Michel Renierkens en Frans Driessen, drijvende krachten achter het burgerinitiatief Woonzorg Elisabeth Stift over de aanpak, zorgen en successen!
23 - Voorsorteren met de voorzorgcirkel
Voorsorteren op de ouderdom is raadzaam. Maar hoe doe je dat? Henk Geene is bezig met het opzetten van voorzorgcirkels in diverse gemeenten. Dat zijn netwerken van ongeveer tien tot dertien personen. Dat kunnen ouderen zijn, familieleden, vrijwilligers en buren. Een deel van hen heeft een zorgvraag en een deel biedt hulp en ondersteuning. Het kan in wijken en buurten, maar ook in seniorencomplexen opgezet worden
Henk Geene vertelt in deze sessie wat de cirkel inhoudt, hoe je deze opzet, wat het oplevert, hoe het loopt. En hoe het bijdraagt aan voorbereiden op het ouder worden. Een sessie die interessant is voor welzijnsorganisaties, corporaties en zorgorganisaties, seniorenorganisaties en het zorgkantoor.
24 - Wonen, welzijn en zorg bottom-up; van individualisering naar collectivisering
De kloof tussen de individuele burger en instituties als overheid, woningcorporaties en zorginstellingen is enorm gegroeid en is onomkeerbaar. Toch zal de kloof gedicht moeten worden en de kansen hiervoor liggen in het collectiviseren van het wonen. Bewonerscollectieven zien in wonen een werkwoord. Door zich als groep te organiseren en actief zorg te dragen voor leefbaarheid in de groep, de buurt en de wijk.
Bernard Smits, bestuurder van de WBVG zet zich al tientallen jaren in voor collectieve woonvormen en spreekt uit eigen ervaring wanneer hij de mogelijkheden laat zien tijdens deze praktijksessie.
25 - Wooncoöperatie De BinnenHaven: wonen met aandacht voor elkaar
Wooncoöperatie De BinnenHaven is opgericht als een burgerinitiatief om in Almere meer gedifferentieerd te bouwen voor diverse doelgroepen. De directe aanleiding was het prijswinnende ontwerp van een prachtig hofjescomplex in Almere Haven, op een locatie waar voorheen een zwembad was. Er komen 90 appartementen voor alle leeftijdscategorieën en een Vriendenhuis voor 10 vrienden met een beperking. Daarnaast zijn er gezamenlijke voorzieningen, zoals een tuin en een grote keuken. De leden van de coöperatie zijn zelfwerkzaam en intensief betrokken bij het hele bouwproces.
Deze praktijsessie is informatief en interactief en wordt verzorgd door een bestuurslid en een lid van De BinnenHaven, Hans van Bragt en Ym de Roos.
De architect van De BinnenHaven, Peter van Assche, levert een bijdrage tijdens de talkshow.
26 - Zorgzame buurt of buurtzame zorg?
Stede Broec vergrijst en ontgroent meer dan de andere delen van Nederland. De komende 9 jaar meer dan een verdubbeling van het aantal inwoners van 75+. Dit vraagt om een snelle aanpassing van ons woon-zorg landschap. Onder de naam “Beter oud worden in Stede Broec” is in 2020 een samenwerking gestart tussen (thuis)zorgorganisatie, gemeente, woningbouwcorporatie en welzijnsorganisatie. Hoe kom je tot een samenhangende én buurtgerichte aanpak? Een zorgzaam Stede Broec is in onze ogen ook een zelfsturende buurt. Dit vraagt lef van inwoners én professionals. Waar staan we na 3 jaar? Verhalen uit de praktijk.
Karen Houwen, directeur/bestuurder Ons Stede Broec, Esther Scheeper buurtverbinder in Stede Broec en een bewoner vertellen.
Thuis in de wijk wordt ondersteund door ActiZ, Aedes, de ministeries van BZK en VWS en Zorgverzekeraars Nederland.
